Ceny energii w Polsce – co przyniesie 2025?

Polska od lat znajduje się w czołówce krajów Europy pod względem wysokich cen energii elektrycznej. Według danych z 2024 roku średnia cena hurtowa energii w naszym kraju wyniosła około 90 euro za MWh. Wyższa była tylko w Irlandii i Włoszech. Z czego wynikają tak wysokie ceny energii w Polsce?

Ceny energii. Polska w czołówce najdroższej energii w Europie

Dlaczego nasz kraj musi mierzyć się z tak wysokimi rachunkami za prąd? Czego można się spodziewać w nadchodzących latach? Przewidywania na rok 2025 i później nie przynoszą wielkiego optymizmu, ale są działania, które mogą pomóc obniżyć te koszty w długoterminowej perspektywie.

Dlaczego ceny energii w Polsce jest tak wysokie?

• Udział węgla w miksie energetycznym

Polska opiera produkcję energii na węglu, który odpowiada za ok. 57% wytwarzanej energii elektrycznej. To jeden z najbardziej emisyjnych surowców, przez co nasz kraj ponosi wysokie koszty opłat emisyjnych CO₂. Rachunki za prąd rosną także ze względu na konieczność opłacania tych emisji, które wynoszą nawet do 100 euro za tonę CO₂​.

• Koszty surowców i import energii

W ostatnich latach drastycznie wzrosły ceny węgla i gazu na rynku europejskim. To przekłada się na wyższe koszty produkcji prądu. Ponadto Polska, choć wytwarza większość potrzebnej energii, coraz częściej importuje prąd w okresach dużego zapotrzebowania. To dodatkowo obciąża budżet.

• Kryzys energetyczny i opóźnienia w transformacji

Konflikt w Ukrainie i światowy kryzys energetyczny wzmocniły nacisk na poszukiwanie alternatywnych źródeł energii. Polska wciąż ma przed sobą długą drogę w zakresie inwestycji w odnawialne źródła energii (OZE) oraz rozbudowy infrastruktury przesyłowej​.

Ceny energii – Przewidywania na 2025 rok

Na rok 2025 prognozy nie są optymistyczne. Przewidywania wskazują na utrzymanie lub nawet dalszy wzrost cen. Aktualnie rozważane jest przedłużenie zamrożenia cen energii dla gospodarstw domowych na poziomie 500 zł/MWh. Rząd planuje przeznaczyć na ten cel około 2 miliardów złotych. Eksperci szacują, że pełna realizacja planu wymagałaby prawie dwukrotnie większych środków. Niepewność dotyczy jednak przedsiębiorstw – szczególnie małych i średnich. To one mogą być narażone na wzrost kosztów operacyjnych związanych z prądem, co wpływa na ich konkurencyjność i stabilność finansową.

Jak Polska wypada na tle Europy?

Kraje skandynawskie, takie jak Norwegia i Szwecja, gdzie średnie ceny energii oscylują między 32 a 39 euro za MWh, pokazują, że transformacja w kierunku OZE oraz modernizacja sieci energetycznych mogą znacząco obniżyć koszty. Wiele krajów Europy wprowadza także programy wsparcia dla obywateli, aby zredukować wpływ podwyżek. 

Dla porównania Niemcy jak i cała Europa borykają się z wysokimi kosztami energii. Jednak ich miks energetyczny zawiera znacznie większy udział odnawialnych źródeł energii.  Niemcy od wielu lat inwestują w rozwój energii wiatrowej i słonecznej oraz w modernizację infrastruktury przesyłowej. To umożliwia im stopniowe ograniczanie uzależnienia od paliw kopalnych. W efekcie Niemcy mogą obniżać koszty długoterminowo.

Co można zrobić, by obniżyć koszty energii w Polsce?

Transformacja energetyczna to klucz do przyszłościowych oszczędności. Większy udział OZE, takich jak energia wiatrowa i fotowoltaika, może nie tylko obniżyć koszty produkcji, ale także zwiększyć niezależność Polski od wahań cen surowców. Rozwój technologii magazynowania energii również jest niezbędny, aby lepiej zarządzać nadwyżkami produkcji z OZE i minimalizować import w okresach dużego zapotrzebowania.

Aby obniżyć koszty energii w Polsce, konieczne jest wdrożenie działań na kilku poziomach:

• Rozwój odnawialnych źródeł energii

Produkcja energii z węgla wiąże się z wysokimi opłatami za emisję CO₂, które są stale podwyższane w ramach polityki klimatycznej UE. Polska, jako kraj o wysokiej emisyjności, ponosi znaczne koszty związane z emisją CO₂. To przekłada się na wyższe rachunki za energię. Fotowoltaika i inne OZE, jak energia wiatrowa, są neutralne pod względem emisji. Wyeliminowanie lub ograniczenie zużycia węgla i zastąpienie go energią z OZE prowadzi do obniżenia tych opłat. W dłuższej perspektywie umożliwi to stabilizację, a nawet spadek kosztów produkcji energii w Polsce.

• Fotowoltaika jako źródło niezależności i stabilizacji cen

Fotowoltaika odgrywa kluczową rolę jako źródło taniej energii. Szczególnie w sezonie letnim, kiedy zapotrzebowanie na prąd wzrasta z powodu wzmożonego użycia klimatyzacji. Instalacje PV mogą produkować energię na potrzeby gospodarstw domowych i firm. To pozwala zmniejszyć popyt na energię z sieci centralnej, obniżając jednocześnie koszty operacyjne dostawców energii. W Polsce, gdzie udział fotowoltaiki rośnie, systemy PV pozwalają na większą samowystarczalność energetyczną odbiorców. To ogranicza ich zależność od rosnących cen energii konwencjonalnej.

• Inwestycje w infrastrukturę magazynowania energii

Magazyny energii mogą przechowywać nadwyżki wyprodukowanej energii z OZE. Ich wykorzystanie pozwala na zasilanie sieci w godzinach szczytu, gdy energia jest najdroższa. W Polsce, gdzie wciąż dominują źródła konwencjonalne, efektywne zarządzanie nadwyżkami energii jest kluczowe dla obniżenia kosztów. Magazynowanie energii umożliwia przechowywanie energii wytworzonej w okresach niskiego zapotrzebowania (np. słoneczne dni) i wykorzystanie jej w godzinach szczytu. To zmniejsza potrzebę zakupu drogiej energii z sieci w tych godzinach. Rozwój fotowoltaiki wraz z magazynami energii daje Polsce szansę na bardziej elastyczne i efektywne zarządzanie krajowym bilansem energetycznym. To może przyczynić się do obniżenia cen dla odbiorców końcowych.

• Efekt skali i rozbudowa sieci OZE jako klucz do stabilnych cen

Im większy udział OZE w miksie energetycznym kraju, tym bardziej opłacalna staje się produkcja energii. Efekt skali, czyli wzrost liczby instalacji PV i farm wiatrowych, obniża koszty jednostkowe produkcji energii, co może przynieść długoterminową stabilizację cen. Kraje, które wcześniej zainwestowały w OZE, odnotowują niższe i stabilniejsze ceny energii na poziomie hurtowym, co daje nadzieję, że Polska, zwiększając udział OZE, może osiągnąć podobne efekty.

• Modernizacja sieci przesyłowych i dystrybucyjnych

Aby w pełni wykorzystać potencjał OZE, Polska musi zmodernizować i rozbudować sieci energetyczne. Dzięki nowoczesnym sieciom energia z rozproszonych źródeł, takich jak przydomowe instalacje fotowoltaiczne, będzie mogła być efektywnie przesyłana i zarządzana w całym kraju, co zwiększy dostępność i stabilność systemu.

• Podnoszenie efektywności energetycznej

Programy wsparcia dla gospodarstw domowych i firm, takie jak dofinansowania do termomodernizacji, czy inwestycji w pompy ciepła, mogą znacznie obniżyć zużycie energii na poziomie krajowym. Lepsza efektywność energetyczna obniża zapotrzebowanie na prąd, co przekłada się na mniejsze obciążenie sieci i niższe rachunki. Długofalowa strategia, która obejmuje powyższe działania, pozwoli Polsce nie tylko zmniejszyć koszty energii dla konsumentów, ale także zwiększy jej konkurencyjność na arenie europejskiej. To ważny krok w stronę bardziej zrównoważonej gospodarki energetycznej.

Co dalej z cenami prądu w Polsce?

Wysokie ceny energii w Polsce wynikają z uzależnienia od węgla oraz opóźnień w inwestycjach w nowoczesną infrastrukturę. Przewidywania na 2025 rok sugerują, że utrzymanie obecnego poziomu cen może być trudne, choć rząd planuje wprowadzenie programów ochronnych. Na tle Europy Polska wypada słabo, a prognozowane reformy mają szansę zmienić sytuację dopiero w długoterminowej perspektywie.

Wzrost zainteresowania odnawialnymi źródłami energii, w tym fotowoltaiką, jest jednym z kluczowych kroków, które Polska może podjąć, aby w długoterminowej perspektywie zredukować ceny energii elektrycznej. Kraje europejskie z szerokim udziałem OZE w miksie energetycznym, jak Norwegia czy Szwecja, od lat notują niższe koszty produkcji energii niż Polska, gdzie nadal dominuje węgiel. W Polsce zwiększenie roli OZE może wprowadzić większą stabilność cenową, obniżyć koszty produkcji oraz zmniejszyć zależność od kosztów emisji CO₂, które znacząco wpływają na rachunki.

Odwiedź nas na Facebooku!